Ruch to zdrowie
„W zdrowym ciele, zdrowy duch”
Każdy rodzic pragnie, aby jego dziecko było zdrowe, prawidłowo się rozwijało, odnosiło sukcesy, cieszyło się życiem i było szczęśliwe. Niestety, stan zdrowia dzieci z roku na rok ulega pogorszeniu. Dzieję się tak dlatego, że rozwój cywilizacji i techniki przyzwyczaił nas do wygody, ale jednocześnie sprowadził nasz ruch do minimum. Wszelkie udogodnienia cywilizacyjne, środki komunikacji, automatyzacji, czy komputeryzacja zmuszają nas do siedzącego trybu życia. Ciągły pęd i pogoń codziennego życia skutecznie ograniczają nasz kontakt z naturą, a nieustający stres i nerwy, przeciążają nasz układ nerwowy. Wiele osób mimo świadomości zdrowego stylu życia nie przejawia chociażby minimalnej aktywności fizycznej, nie uprawia żadnych sportów, nie chodzi na spacery a większość swojego czasu zamiast spędzać aktywnie, poświęcają na przesiadywanie przed telewizorem, komputerem, czy konsolą.
Aktywność fizyczna to jedna z podstawowych potrzeb człowieka w każdym etapie jego życia. Szczególnego znaczenia jednak nabiera w dzieciństwie i młodości. Pod jej wpływem kształtuje się bowiem prawidłowa postawa dziecka, rozwijają się cechy motoryczne, jak: zwinność, szybkość, siła, wytrzymałość, zręczność. Regularne ćwiczenia pozwalają utrzymać prawidłową wagę dziecka, budują mocne kości, korzystnie wpływają na układ krwionośny, odpornościowy i psychiczny. Aktywność fizyczna, zwłaszcza starszych dzieci, rozwija również ich umiejętności społeczne i emocjonalne. Gry zespołowe pozwalają nawiązać kontakty rówieśnicze, uczą zdrowej rywalizacji, wygrywania, przegrywania i odpowiedzialności za grupę. Każde dziecko w ciągu dnia powinno być aktywne chociaż przez jedną godzinę. Jest to minimum potrzebne do zachowania dobrej kondycji i zdrowia. Warto więc zachęcać pociechy do bardziej czynnego spędzania czasu.
Aktywność fizyczna ma być dla dziecka nagrodą, a nie karą. W przypadku mniejszych dzieci możemy pobawić się z nimi w ulubioną zabawę ruchową, natomiast starsze możemy zapisać na specjalne zajęcia, które będą je aktywizować, może staną się też początkiem nowej pasji.
Jeśli chcemy, aby dziecko polubiło ruch, pokażmy mu, że my także jesteśmy aktywni. Organizujmy jak najwięcej rodzinnych zawodów, gier, chodźmy na spacery, zabierajmy dzieci np. na basen, lub w inne miejsca w których będziemy razem wspaniale się bawić.
Starajmy się, aby aktywność dziecka była regularna. Tylko wtedy stanie się jego codziennością. Podczas aktywizacji naszego dziecka nie zapominajmy o zdrowym odżywianiu. Przygotowujmy więc takie posiłki, które w prawidłowy sposób uzupełnią straconą energię.
Opracowała: Anna Gasik
a
a
a
a
a
a
a
Czym jest ruch dla przedszkolaka?
a
Gdybyśmy spojrzeli wstecz i przypomnieli sobie, w którym okresie życia rozpierała nas największa energia, to prawdopodobnie większość z nas wymieniłaby okres przedszkolny lub wczesnoszkolny.
Dlaczego właśnie ten, a nie inny czas był dla nas najbardziej aktywny ruchowo? Wynika to przede wszystkim z naturalnego toku rozwoju człowieka:
a
• Ogromna potrzeba ruchu to najbardziej charakterystyczna i najgłębiej zakorzeniona potrzeba wszystkich przedszkolaków.
Dzieje się tak dlatego, że w okresie przedszkolnym, dzieci wkraczają w swe szczytowe możliwości ruchowe (tzw. apogeum motoryczności). Ogromna ruchliwość dzieci jest niezwykle trafnie zakodowanym przez naturę procesem, gwarantującym najlepszy rozwój całego układu nerwowego („komputera” sterującego całością – sferą psychiczną i fizyczną).
• Przedszkolak intuicyjnie odczuwa potrzebę niezwykle intensywnego ruchu, ponieważ właśnie ruch zapewnia mu optymalny rozwój wszystkich, ściśle ze sobą połączonych sfer fizycznych i psychicznych, regulowanych przez układ nerwowy – „komputer”.
• Okres przedszkolny to JEDYNY moment w życiu człowieka, w którym poprzez ruch dziecko nabywa podstawowe umiejętności ruchowo-nerwowe. Przedszkolak MUSI SIĘ ruchowo „wyszaleć”, aby prawidłowo kształtować i rozwijać cały swój układ nerwowy – dzięki ruchowi zwiększa się ilość połączeń nerwowych sterujących całością (sferą psychiczną i fizyczną).
• Jeśli pozwolimy dziecku na swobodny ruch zgodny z jego naturalną potrzebą, możemy być pewni, że w przyszłości jego układ nerwowy pozwoli mu wykonywać coraz bardziej złożone czynności, jakich wymaga życie codzienne i funkcjonowanie w szkole.
Ruch jest zatem najprostszym i najefektywniejszym bodźcem wspomagającym naukę wszystkich czynności wymagających znacznej koordynacji i koncentracji, takich jak: pisanie, czytanie, rysowanie, czy liczenie.
a
Czym skutkuje niedobór ruchu u przedszkolaka?
a
• Odebranie dziecku prawa do ruchowej aktywności w okresie przedszkolnym, całkowicie zamyka mu drogę do pełnego rozwoju układu nerwowego – m.in. koordynacji ruchowej i koncentracji uwagi.
• Nic nie dzieje się bez przyczyny – pamiętajmy, że zaniedbując aktywność ruchową przedszkolaka, zaniedbujemy jednocześnie sferę umysłową i emocjonalną przyszłego ucznia!
a
Opracowała: Olga Strzelczyk
a
a
Co to jest motoryka duża i motoryka mała?
a
Motoryka jest to pojęcie, które określa stopień rozwoju ruchowego dziecka.
• Motoryka duża obejmuje wszystkie obszerne ruchy, w które jest zaangażowane całe nasze ciało lub jego znaczna część, np. ręce i nogi. Jest to taki rodzaj aktywności ruchowej jak: chodzenie, bieganie, skakanie, czołganie się, jazda na rowerze, czy też pływanie.
• Motoryka mała odnosi się do wszelkich ruchów palców i dłoni, czyli ruchach o znacznie mniejszym zakresie, ale wymagających ogromnego skupienia i koncentracji uwagi. Motoryka mała to takie czynności, jak: rysowanie, malowanie, pisanie, ugniatanie czegoś w dłoni, czy rzeźbienie.
Warto zauważyć, że to właśnie motoryka duża (aktywność ruchowa) najsilniej wpływa na rozwój motoryki małej (czynność manualnych) i jest względem niej nadrzędna. To właśnie dzięki aktywności ruchowej najefektywniej rozwija się koordynacja ruchowa i koncentracja uwagi dziecka, co pozwala mu na wykonywanie coraz bardziej złożonych czynności, takich jak rysowanie, czy pisanie.
• Z praktycznego punktu widzenia – zanim zaczniemy uczyć dziecko posługiwania się ręką (by sprawnie mogło rysować i pisać), musimy się skupić przede wszystkim na jego wszechstronnej aktywności ruchowej. Im więcej form ruchowych nauczymy dziecko w okresie przedszkolnym, tym lepiej rozwiniemy jego koordynację ruchową i koncentrację uwagi, co znacznie ułatwi mu wykonywanie wszelkich czynności manualnych, jakie spotkają je w szkole.
Pamiętajmy, że aby dziecko mogło poprawnie wykonywać złożone ruchy motoryki małej (rysowanie, pisanie), powinno najpierw dobrze opanować proste ruchy z zakresu motoryki dużej (wszechstronna aktywność ruchowa)
mgr Olga Strzelczyk